Giảm ham muốn ở phụ nữ: Nguyên nhân & cách khắc phục hiệu quả

Giảm ham muốn tình dục ở phụ nữ là vấn đề sức khỏe tình dục phổ biến nhưng ít được thảo luận thẳng thắn. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng đời sống vợ chồng mà còn phản ánh những vấn đề nền tảng về tâm lý, nội tiết và lối sống. Vậy đâu là nguyên nhân chính gây nên hiện tượng này, dấu hiệu nhận biết là gì và khi nào cần tìm đến chuyên gia hỗ trợ? Hãy cùng khám phá chi tiết qua bài viết dưới đây.

Nguyên nhân làm giảm ham muốn tình dục ở nữ giới

Yếu tố tâm lý

Yếu tố tâm lý đóng vai trò quan trọng trong điều tiết ham muốn tình dục. Stress kéo dài, trầm cảm, lo âu hoặc ám ảnh sau sang chấn tâm lý (như bị lạm dụng tình dục) đều có thể khiến phụ nữ mất hứng thú với quan hệ tình dục. Theo Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ (APA), rối loạn lo âu lan tỏa và trầm cảm là hai bệnh lý tâm thần phổ biến liên quan trực tiếp đến rối loạn ham muốn tình dục ở nữ giới.

Yếu tố thể chất và bệnh lý

Các bệnh lý mãn tính như tiểu đường, suy tuyến giáp, tim mạch, huyết áp cao hoặc hội chứng đau mãn tính như viêm khớp đều có thể ảnh hưởng gián tiếp đến ham muốn tình dục thông qua cơ chế đau khi quan hệ, mệt mỏi thường xuyên hoặc suy giảm hormone. Ngoài ra, các phẫu thuật vùng chậu hoặc các bệnh lý phụ khoa như lạc nội mạc tử cung cũng làm tăng cảm giác đau khi quan hệ khiến phụ nữ né tránh “chuyện ấy”.

Thay đổi nội tiết tố (mãn kinh, mang thai, cho con bú)

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là sự thay đổi nội tiết tố trong các giai đoạn sinh học của phụ nữ. Estrogen sụt giảm trong thời kỳ mãn kinh, sau sinh hoặc khi cho con bú khiến âm đạo trở nên khô, giảm lưu thông máu đến cơ quan sinh dục và gây ra rối loạn chức năng tình dục. Theo nghiên cứu từ Đại học Johns Hopkins, hơn 50% phụ nữ mãn kinh báo cáo có tình trạng suy giảm ham muốn tình dục.

Sử dụng thuốc và các can thiệp y tế

Một số thuốc có thể ảnh hưởng đến sinh lý nữ, đặc biệt là thuốc chống trầm cảm (SSRI), thuốc tránh thai nội tiết, thuốc điều trị tăng huyết áp và thuốc điều trị ung thư vú. Các can thiệp y khoa như hóa xạ trị hoặc phẫu thuật cắt buồng trứng cũng gây thay đổi nội tiết, từ đó khiến ham muốn tình dục suy giảm rõ rệt.

Vấn đề trong mối quan hệ

Mâu thuẫn không được giải quyết, thiếu giao tiếp, cảm giác bị xem nhẹ hoặc không được quan tâm từ đối phương có thể là nguyên nhân trực tiếp khiến phụ nữ tránh né chuyện chăn gối. Đặc biệt, nếu quan hệ tình dục trước đó không mang lại khoái cảm hoặc gây đau đớn, phụ nữ dễ phát triển phản xạ lẩn tránh tình dục.

Tác động của tuổi tác và lối sống đến ham muốn tình dục

Ảnh hưởng của tuổi tác

Tuổi tác là yếu tố sinh học không thể đảo ngược ảnh hưởng đến cả sinh lý và tâm lý tình dục nữ giới. Khi tuổi tăng, lượng hormone estrogen và testosterone nội sinh sẽ giảm theo, làm suy giảm nhu cầu và cảm xúc tình dục. Một nghiên cứu tại Mỹ cho thấy có đến 68% phụ nữ trên 50 tuổi báo cáo có sự giảm sút rõ về ham muốn tình dục.

Lối sống, chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng

Một chế độ sống thiếu khoa học như ngủ ít, thường xuyên bỏ bữa, ăn nhiều đồ ăn nhanh, ít vận động có thể làm giảm tuần hoàn máu và nội tiết tố. Điều này khiến năng lượng sống và ham muốn tình dục giảm sút đáng kể. Việc tập luyện thể dục đều đặn, ăn đủ protein, rau xanh và thực phẩm giàu omega-3 có thể cải thiện sinh lý nữ một cách tự nhiên.

Thói quen xấu và lạm dụng chất kích thích

Lạm dụng rượu, thuốc lá và cafein quá mức hoặc sử dụng chất kích thích khác có ảnh hưởng tiêu cực đến não bộ và hệ hormone. Nicotin làm co mạch máu, ảnh hưởng đến lưu thông máu đến bộ phận sinh dục; trong khi rượu và các chất gây nghiện có thể tác động vào vùng trung tâm ham muốn trong não gây ức chế cảm xúc tình dục.

Dấu hiệu nhận biết giảm ham muốn tình dục ở phụ nữ

Việc sớm nhận biết các dấu hiệu giảm ham muốn sẽ giúp phụ nữ chủ động tìm hiểu nguyên nhân và điều chỉnh kịp thời. Một số biểu hiện thường gặp bao gồm:

• Không có hoặc ít suy nghĩ, tưởng tượng về tình dục
• Cảm thấy thờ ơ hoặc lãnh cảm khi tiếp xúc thân mật với bạn đời
• Tránh quan hệ tình dục hoặc cảm thấy áp lực, lo lắng trước khi “yêu”
• Khó đạt khoái cảm hoặc gặp đau rát bất thường khi quan hệ
• Thay đổi cảm xúc tiêu cực sau khi quan hệ như buồn bã, tội lỗi

Nếu các triệu chứng này kéo dài trên 3 tháng và ảnh hưởng đến chất lượng sống, người bệnh nên cân nhắc hỗ trợ y tế chuyên môn.

Khi nào nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia?

Các trường hợp cần đi khám

Không phải trường hợp suy giảm ham muốn nào cũng cần điều trị y tế, tuy nhiên có một số tình huống không nên bỏ qua:

• Tình trạng kéo dài trên 3-6 tháng mà không cải thiện
• Cảm thấy đau khi quan hệ hoặc không thể đạt cực khoái
• Nghi ngờ các bệnh lý nội tiết, phụ khoa hoặc rối loạn tâm lý
• Suy giảm ham muốn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quan hệ vợ chồng

Lúc này, khám chuyên khoa phụ sản, nội tiết hoặc tâm lý tình dục là bước cần thiết để được đánh giá toàn diện.

Lợi ích của tư vấn tâm lý – tình dục

Liệu pháp tâm lý tình dục (Sex Therapy) là một hướng tiếp cận hiệu quả, không xâm lấn, giúp xác định nguyên nhân thực sự thông qua đánh giá hành vi tình dục, cảm xúc cá nhân và mối quan hệ. Nhiều cặp đôi sau khi trải qua liệu trình này đã phục hồi “lửa yêu” một cách tự nhiên mà không cần dùng thuốc.

Việc giảm ham muốn ở phụ nữ không chỉ liên quan đến yếu tố sinh học mà còn chịu ảnh hưởng từ môi trường sống, cảm xúc và chất lượng mối quan hệ. Việc hiểu rõ nguyên nhân, nhận biết sớm dấu hiệu và chủ động tìm đến sự hỗ trợ chuyên môn kịp thời là chìa khóa để lấy lại sự tự tin, duy trì hạnh phúc và cải thiện chất lượng sống.

Tài liệu tham khảo:

• [1] Vinmec. “Tại sao phụ nữ mất hứng thú trong ‘chuyện ấy’?”
• [2] Hello Bacsi. “Giảm ham muốn ở nữ giới: Nguyên nhân, cách khắc phục”
• [3] Vinmec. “Nguyên nhân gây ham muốn tình dục thấp ở phụ nữ”
• [4] American Psychological Association. “Women and Sexual Health.”
• [5] Johns Hopkins Medicine. “Low Libido in Women.”
• [6] Mayo Clinic. “Hypoactive sexual desire disorder.”