Kinh nguyệt màu nâu có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm những thay đổi về sức khỏe sinh sản mà phái nữ không nên chủ quan. Việc nhận biết nguyên nhân và mức độ nguy hiểm giúp bạn bảo vệ sức khỏe kịp thời và hiệu quả.
Vì sao máu kinh màu nâu?
Bệnh phụ khoa
Một số bệnh lý phụ khoa như viêm nhiễm âm đạo, viêm cổ tử cung, u xơ tử cung hoặc polyp nội mạc tử cung có thể khiến máu kinh chuyển sang màu nâu. Nguyên nhân là do máu kinh bị giữ lại trong tử cung trong thời gian dài, dẫn đến hiện tượng oxy hóa, làm đổi màu máu.
Do mang thai
Ở những ngày đầu thai kỳ, một số phụ nữ có thể gặp hiện tượng máu ra ít và có màu nâu đậm hoặc nâu nhạt. Đây có thể là dấu hiệu của máu báo thai – hiện tượng máu chảy nhẹ do trứng đã thụ tinh bám vào thành tử cung. Tuy nhiên, nếu kèm theo đau bụng, chuột rút hoặc ra máu nhiều, đó có thể là biểu hiện của thai ngoài tử cung hoặc sảy thai và cần được thăm khám ngay.
Suy giảm nội tiết tố
Sự mất cân bằng giữa hormone progesterone và estrogen – hai loại hormone sinh dục quan trọng trong chu kỳ kinh nguyệt – có thể làm thay đổi màu của máu kinh. Kinh nguyệt màu nâu có thể do lượng estrogen thấp khiến nội mạc tử cung bong ra không đều, dẫn đến xuất huyết kéo dài và màu máu thay đổi.
Suy giảm của buồng trứng, tuyến giáp
Những vấn đề ở buồng trứng như buồng trứng đa nang (PCOS) hay rối loạn chức năng tuyến giáp đều ảnh hưởng đến chu kỳ kinh. Các cơ quan này đóng vai trò điều hòa hormone nội tiết, do đó khi suy giảm chức năng có thể gây ra hiện tượng kinh thẫm màu, kéo dài, rối loạn kinh nguyệt.
U xơ cổ tử cung và polyp tử cung
Các khối u lành tính như u xơ tử cung hoặc polyp nội mạc có thể khiến chu kỳ kinh nguyệt trở nên bất thường. Những tổn thương này làm tăng diện tích niêm mạc tử cung bị bong tróc hoặc ảnh hưởng đến cách máu kinh được thoát ra ngoài, từ đó gây ra máu kinh có màu nâu sẫm.
Tâm trạng căng thẳng, tiêu cực
Yếu tố tâm lý cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ảnh hưởng đến hormone sinh dục nữ. Căng thẳng kéo dài hoặc trầm cảm có thể làm rối loạn chu kỳ rụng trứng, giảm estrogen, dẫn đến ra máu kinh bất thường về thời gian, lượng máu và màu sắc – trong đó bao gồm cả hiện tượng máu kinh màu nâu.
Dùng thuốc
Việc sử dụng thuốc tránh thai nội tiết hoặc điều trị nội khoa có thể tác động trực tiếp đến nồng độ hormone trong cơ thể. Tác dụng phụ thường thấy là rong kinh, máu kinh vón cục hoặc chuyển sang màu nâu. Nếu dùng lâu dài hoặc sai liều lượng, bạn có thể gặp tình trạng kinh nguyệt kéo dài và kèm theo các dấu hiệu phụ khoa khác.
Máu kinh nguyệt màu nâu có bình thường không?
Trong phần lớn các trường hợp, máu kinh màu nâu xuất hiện vào những ngày đầu hoặc cuối kỳ kinh là phản ứng sinh lý bình thường. Lúc này, lượng máu ít và chảy chậm nên dễ bị oxy hóa, tạo nên màu nâu. Tuy nhiên, nếu hiện tượng này kéo dài suốt chu kỳ, kèm theo mùi hôi hoặc triệu chứng lạ, thì đó có thể là chỉ báo một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn.
Vì sao bạn ra máu kinh nguyệt màu nâu vào những ngày đầu và cuối chu kỳ?
Kinh nguyệt màu nâu vào những ngày đầu là hiện tượng máu cũ sót lại từ chu kỳ trước bị đẩy ra ngoài cơ thể. Tương tự, ở vài ngày cuối chu kỳ, lượng máu còn lại thoát ra ngoài với tốc độ chậm, tiếp xúc với không khí lâu nên bị oxy hóa thành màu nâu. Đây là hiện tượng bình thường, không nguy hiểm và không cần điều trị nếu không đi kèm các biểu hiện bất thường khác.
Máu kinh nguyệt màu nâu: Dấu hiệu nào là bất thường?
Các nguyên nhân bệnh lý
Nếu máu kinh màu nâu kèm theo dấu hiệu ngứa, khí hư bất thường, đau bụng dưới hoặc sốt, nhiều khả năng bạn đang mắc các bệnh sau:
– Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS): thường gây mất cân bằng hormone, trễ kinh và máu sậm màu.
– Viêm cổ tử cung, viêm nội mạc tử cung: do vi khuẩn hoặc nấm gây nên, có thể dẫn đến máu kinh chuyển màu và có mùi lạ.
– Ung thư cổ tử cung hoặc ung thư nội mạc tử cung: gặp ở những phụ nữ sau tuổi 35, ra kinh bất thường, kéo dài kèm theo chảy máu giữa kỳ.
Nguyên nhân dẫn đến kinh nguyệt màu nâu
Do sắp đến hoặc vừa chấm dứt kỳ kinh nguyệt
Kinh nguyệt màu nâu vào thời điểm này thường là máu cũ được tống ra chậm, bị oxy hóa từ đỏ sang nâu sẫm. Đây là hiện tượng hoàn toàn bình thường, đặc biệt ở những người có chu kỳ dài hay nội tiết dao động mạnh.
Mắc một số bệnh phụ khoa
Viêm âm đạo, nấm candida, viêm vùng chậu là các nguyên nhân phổ biến gây kinh nguyệt bất thường, trong đó có hiện tượng ra máu nâu kèm mùi tanh, cảm giác đau rát khi quan hệ hoặc khi tiểu tiện.
Do mất cân bằng nội tiết tố
Phụ nữ trong tuổi dậy thì, tiền mãn kinh hoặc sau sinh thường gặp tình trạng rối loạn nội tiết. Khi estrogen thấp, nội mạc tử cung bong ra từng phần và dẫn đến máu kinh thẫm màu hơn thông thường.
Kinh nguyệt màu nâu do niêm mạc tử cung bị tổn thương
Niêm mạc tử cung bị tổn thương – do nạo phá thai, đặt vòng tránh thai sai cách hoặc chấn thương vùng bụng – có thể làm máu kinh không được tống ra triệt để, tích tụ lại và đổi màu.
Dấu hiệu có thai
Ra máu nâu nhẹ ở đầu thai kỳ là máu báo thai. Mặc dù bình thường, song nếu ra máu kéo dài hoặc có kèm theo đau lưng, đau bụng – cần loại trừ khả năng thai ngoài tử cung.
Dấu hiệu sảy thai
Máu nâu kèm máu đỏ tươi, đau bụng quặn từng cơn là biểu hiện nghi ngờ sảy thai trong giai đoạn sớm. Phụ nữ đang mang thai nếu thấy dấu hiệu này cần đến bệnh viện ngay để cấp cứu.
Nên làm gì để khắc phục tình trạng kinh nguyệt màu nâu?
Giải pháp đầu tiên là điều chỉnh chế độ sống:
– Ăn uống đủ chất, nhiều rau xanh, giảm chất béo và đường đơn.
– Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh stress và tập thể dục đều đặn.
– Tránh tự ý dùng thuốc tránh thai hoặc thuốc nội tiết nếu không có hướng dẫn từ bác sĩ.
Nếu hiện tượng này kéo dài quá 2 chu kỳ, hoặc kèm theo dấu hiệu bệnh lý, bạn nên đi khám chuyên khoa để được chỉ định xét nghiệm nội tiết, siêu âm tử cung – buồng trứng, kiểm tra chỉ số tuyến giáp và tầm soát ung thư cổ tử cung nếu cần.
Khi nào cần đi khám bác sĩ nếu kinh nguyệt màu nâu?
Biểu hiện nguy hiểm kèm theo cần lưu ý
Nếu xuất hiện một trong những dấu hiệu sau kèm theo kinh nguyệt màu nâu, bạn cần đến cơ sở y tế ngay:
– Sốt trên 38°C, đau bụng dữ dội, cơ thể mệt mỏi kéo dài.
– Chóng mặt, choáng váng, tụt huyết áp.
– Kinh nguyệt kéo dài quá 7 ngày, máu có mùi lạ hoặc lẫn dịch mủ.
– Ra máu bất thường giữa chu kỳ, không theo quy luật kinh nguyệt.
Những dấu hiệu bất thường không thể chủ quan
Bạn cần lưu ý nếu kinh nguyệt màu nâu xuất hiện từ 3 kỳ trở lên, có tính chu kỳ hoặc kèm theo thay đổi toàn thân như sụt cân, nổi hạch, đau vùng chậu thì khả năng mắc bệnh lý phụ khoa nghiêm trọng là rất cao.
Các xét nghiệm, chẩn đoán phổ biến bác sĩ có thể chỉ định
Để chẩn đoán nguyên nhân máu kinh màu nâu, bác sĩ có thể chỉ định:
– Siêu âm đầu dò âm đạo.
– Xét nghiệm định lượng nội tiết tố (FSH, LH, Prolactin, Estradiol, TSH).
– Phết tế bào cổ tử cung (Pap smear).
– Sinh thiết niêm mạc tử cung nếu nghi ngờ ung thư.
Kết luận: Hiện tượng kinh nguyệt có màu nâu là bị gì không chỉ là dấu hiệu sinh lý đơn thuần mà đôi khi lại là cảnh báo những bất thường về sức khỏe sinh sản. Để bảo vệ sức khỏe dài hạn, phái nữ cần quan sát chu kỳ của mình đều đặn và chủ động thăm khám khi xuất hiện dấu hiệu lạ. Phát hiện sớm và điều trị đúng lúc sẽ giúp bạn tránh được nhiều biến chứng nguy hiểm.
Tổng hợp nguồn dữ liệu
[1] Medlatec – https://medlatec.vn[2] Hello Bacsi – https://hellobacsi.com
[3] Pharmacity – https://www.pharmacity.vn
[4] Mayo Clinic – https://www.mayoclinic.org
[5] NIH (National Institutes of Health) – https://www.nih.gov
Bài viết của: Biên tập viên Drip Hydration




