Bị u nang buồng trứng có kinh nguyệt không? Giải đáp chi tiết!

Người bị u nang buồng trứng vẫn có thể có kinh nguyệt. Tuy nhiên, tình trạng này thường đi kèm các bất thường về chu kỳ kinh như rong kinh, chậm kinh, kinh nguyệt không đều hoặc thậm chí mất kinh hoàn toàn. Điều này làm dấy lên nhiều lo ngại về khả năng sinh sản và sức khỏe tổng quát của phụ nữ. Việc hiểu rõ bản chất của u nang buồng trứng giúp chị em chủ động hơn trong theo dõi sức khỏe và điều trị phù hợp.

Khái quát về u nang buồng trứng

Định nghĩa và tỷ lệ mắc

U nang buồng trứng là một khối u dạng túi chứa dịch hoặc chất rắn, hình thành trên hoặc trong buồng trứng. Theo thống kê từ Mayo Clinic, có đến 7% phụ nữ trên thế giới từng có ít nhất một loại u nang buồng trứng trong đời. Phần lớn u nang là lành tính và không gây hại.

Cơ chế hình thành u nang buồng trứng

Trung bình mỗi chu kỳ, buồng trứng phóng thích một trứng trưởng thành từ các nang trứng. Khi quá trình rụng trứng gặp trục trặc – ví dụ như nang không vỡ hoặc sau khi vỡ không tiêu biến đi – sẽ hình thành u nang dạng cơ năng. Ngoài ra, sự thay đổi nội tiết, viêm nhiễm hoặc khối u ác tính cũng có thể là nguyên nhân.

Yếu tố nguy cơ

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ hình thành u nang buồng trứng gồm: rối loạn hormone (như PCOS), chu kỳ kinh nguyệt không đều, béo phì, tiền sử gia đình có người bị u nang hoặc từng có u nang trước đó.

Phân loại u nang buồng trứng

U nang cơ năng

Gồm ba dạng chính: u nang bọc noãn, u nang hoàng thể và u nang hoàng tuyến. Đây là loại phổ biến, thường xuất hiện ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, và có khả năng tự biến mất sau vài chu kỳ.

U nang nước

Là những túi dịch mỏng, hình thành từ mô bề mặt buồng trứng và thường lành tính. Tuy nhiên, nếu phát triển lớn có thể gây đau hoặc xoắn buồng trứng.

U nang bì

Loại u này được cấu thành từ các tế bào phôi, chứa nhiều thành phần như tóc, tuyến bã, thậm chí là răng. U nang bì phát triển chậm và có nguy cơ xoắn cao.

U nang buồng trứng có gây rối loạn kinh nguyệt không?

Các biểu hiện rối loạn kinh nguyệt

Dù vẫn có kinh nguyệt, phụ nữ bị u nang buồng trứng thường gặp tình trạng: chu kỳ kinh không đều, chậm kinh, rong kinh (ra máu kéo dài >7 ngày) hoặc thay đổi về lượng máu. Những thay đổi này phản ánh sự mất cân bằng nội tiết do ảnh hưởng của u nang lên hoạt động buồng trứng.

Triệu chứng liên quan khác

Ngoài rối loạn kinh, người bệnh còn có thể gặp: đau bụng dưới, cảm giác tức hoặc nặng vùng chậu, buồn nôn, đầy hơi, đau khi quan hệ hoặc rối loạn tiểu tiện (tiểu rắt, tiểu khó). Đây là những dấu hiệu gợi ý nên đi khám phụ khoa sớm.

Tầm quan trọng của khám phụ khoa định kỳ

Khám định kỳ 6 – 12 tháng/lần giúp phát hiện kịp thời u nang, kể cả loại không biểu hiện triệu chứng. Siêu âm đầu dò, xét nghiệm máu (đánh giá chất chỉ điểm ung thư CA-125) và sinh thiết (nếu cần) là các phương pháp kiểm tra được khuyến nghị.

U nang buồng trứng có gây mất kinh nguyệt hoàn toàn không?

Hiểu đúng về hiện tượng mất kinh

Phần lớn phụ nữ bị u nang buồng trứng vẫn hành kinh, mặc dù chu kỳ có thể bị rối loạn. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, u nang có thể gây mất kinh hoàn toàn (vô kinh), nhất là khi ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động nội tiết hoặc cơ quan sinh sản.

Phân biệt các rối loạn kinh nguyệt

Các dạng rối loạn gồm:

• Chậm kinh: kinh trễ so với chu kỳ thông thường ≥5–7 ngày.
• Kinh nguyệt không đều: chu kỳ thay đổi thất thường mỗi tháng (30 ngày tháng này, 45 ngày tháng sau).
• Rong kinh: hành kinh kéo dài trên 7 ngày hoặc lượng máu ra nhiều bất thường.
• Mất kinh (vô kinh): không có kinh từ 3 chu kỳ liên tiếp trở lên.

Việc xác định đúng dạng rối loạn là yếu tố quan trọng để bác sĩ lên phác đồ điều trị phù hợp.

Các tình huống có thể gây mất kinh hoàn toàn

U nang quá lớn chèn ép trục hạ đồi – tuyến yên – buồng trứng, gây ức chế rụng trứng. Ngoài ra, nếu bệnh nhân phải phẫu thuật cắt bỏ cả hai buồng trứng vì u ác tính, thì tình trạng mất kinh là vĩnh viễn và đồng nghĩa với mãn kinh sớm.

Khi nào cần lo lắng nếu bị mất kinh?

Mất kinh kéo dài trên ba tháng cần được kiểm tra ngay để loại trừ nguyên nhân bệnh lý. Người bệnh cần làm siêu âm tử cung – buồng trứng, xét nghiệm hormone (FSH, LH, prolactin) và các chỉ số viêm hoặc chỉ điểm ung thư nếu nghi ngờ ác tính.

Ảnh hưởng của u nang buồng trứng đến khả năng sinh sản

U nang buồng trứng, đặc biệt là dạng nang hoàng thể hoặc nang cơ năng lớn, có thể ngăn cản quá trình rụng trứng hoặc làm tổ của phôi trong quá trình thụ thai. Trường hợp mắc Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) có kèm u nang, nguy cơ vô sinh sẽ tăng lên đáng kể. Do đó, phụ nữ đang mong muốn mang thai nên kiểm tra sức khỏe sinh sản định kỳ và điều trị u nang nếu được chỉ định.

Biện pháp theo dõi và điều trị u nang buồng trứng

Không phải u nang nào cũng cần điều trị tích cực. Với các u cơ năng nhỏ, bác sĩ sẽ theo dõi trong 2 – 3 chu kỳ vì chúng có thể tự biến mất. Nếu u không tiêu hoặc có biểu hiện bất thường (đau mạnh, xoắn, chảy máu), cần điều trị bằng thuốc nội tiết hoặc phẫu thuật bóc tách – cắt u.

Phụ nữ có u nang buồng trứng và rối loạn kinh nguyệt kéo dài nên được theo dõi định kỳ bằng siêu âm và xét nghiệm hormone. Việc điều trị kịp thời sẽ giúp cải thiện triệu chứng, bảo vệ chức năng sinh sản và phòng ngừa biến chứng.

Kết luận

Bị u nang buồng trứng có kinh nguyệt không? – Câu trả lời là có, tuy nhiên kinh nguyệt có thể bị rối loạn về thời gian, lượng máu hoặc thậm chí mất hẳn. Việc theo dõi đều đặn và điều trị đúng cách sẽ giúp người bệnh kiểm soát triệu chứng, duy trì sức khỏe sinh sản và phòng ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

Nguồn tham khảo:

• [1] Vinmec.com – “U nang buồng trứng có gây rối loạn kinh nguyệt không?” (Truy cập 2023)
• [2] Hello Bacsi – “Dấu hiệu u nang buồng trứng và cách xử lý” (2023)
• [3] Gleneagles Hospital Singapore – “How Ovarian Cysts Affect Menstruation and Fertility” (2022)
• [6] Mayo Clinic – “Ovarian cysts” (2021)
• [8] National Institutes of Health – “Polycystic Ovary Syndrome (PCOS)” (2023)