1 tháng không có kinh nguyệt là tình trạng mà nhiều phụ nữ từng gặp phải ít nhất một lần trong đời. Tuy nhiên, việc mất kinh trong thời gian này không nên chủ quan vì nó có thể là dấu hiệu cảnh báo từ những thay đổi sinh lý nhất thời cho đến các bệnh lý nghiêm trọng. Việc nhận biết nguyên nhân và có hướng xử lý kịp thời là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe toàn diện, đặc biệt là chức năng sinh sản.

Nguyên nhân không có kinh nguyệt

Mang thai

Mang thai luôn là nguyên nhân phổ biến và cần được kiểm tra đầu tiên khi bị không có kinh nguyệt 1 tháng. Sau khi thụ tinh, cơ thể giảm sản xuất hormone kích thích rụng trứng và bắt đầu gia tăng hormone thai kỳ như hCG, gây ra tình trạng mất kinh. Việc thử thai từ 7-10 ngày sau khi chậm kinh giúp xác định chính xác có thai hay không. Lưu ý rằng có khoảng 85-90% phụ nữ sẽ mất kinh trong suốt thai kỳ (theo Cleveland Clinic).

Căng thẳng, lo âu

Stress tác động tiêu cực lên trục dưới đồi – tuyến yên – buồng trứng, làm gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt. Căng thẳng liên tục khiến não bộ ức chế sản xuất GnRH, hormone chủ đạo điều khiển chu kỳ rụng trứng. Việc mất ngủ, áp lực công việc hay các cú sốc tâm lý đều có thể làm chậm kinh hoặc mất kinh tạm thời.

Thay đổi chế độ ăn hoặc trọng lượng

Sự tăng/giảm cân đột ngột ảnh hưởng rõ rệt tới hormone estrogen. Giảm mô mỡ nhanh chóng (quá 10-15% trọng lượng hiện tại) dẫn tới giảm estrogen, gây mất kinh. Ngược lại, tăng cân quá mức dẫn đến kháng insulin, ảnh hưởng chu kỳ rụng trứng và gây rối loạn kinh nguyệt. Những người ăn kiêng khắc nghiệt thường dễ gặp hiện tượng mất kinh.

Tập thể dục quá sức

Luyện tập thể thao nặng khiến cơ thể bước vào trạng thái thiếu năng lượng duy trì hoạt động sinh lý bình thường. Điều này ảnh hưởng đến vùng dưới đồi gây ức chế rụng trứng. Trên thực tế, khoảng 5-25% vận động viên nữ chuyên nghiệp bị mất kinh chức năng (theo American College of Sports Medicine).

Sử dụng biện pháp tránh thai nội tiết

Thuốc tránh thai dạng uống, que cấy hoặc miếng dán có tác dụng ức chế rụng trứng nhằm giảm khả năng thụ thai. Khi ngưng sử dụng, có thể mất từ 2-3 tháng để chu kỳ kinh nguyệt trở lại bình thường. Với một số trường hợp, tình trạng này kéo dài hơn, đặc biệt nếu dùng tránh thai nội tiết trên 1 năm.

Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)

PCOS là nguyên nhân phổ biến hàng đầu gây rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Người bị PCOS thường có nồng độ androgen cao, trứng không rụng đúng chu kỳ dẫn tới mất kinh hoặc kinh thưa. Theo thống kê của WHO, khoảng 1 trong 10 phụ nữ bị ảnh hưởng bởi hội chứng này.

Vấn đề tuyến giáp

Hormon tuyến giáp (T3, T4) có vai trò quan trọng trong điều hòa chuyển hóa và hoạt động hormone sinh dục. Cường giáp hoặc suy giáp đều có thể dẫn tới bất thường kinh nguyệt. Triệu chứng thường đi kèm gồm rụng tóc, lạnh tay chân, tăng giảm cân không kiểm soát.

Mãn kinh sớm

Thông thường, mãn kinh diễn ra ở độ tuổi 45-55. Nhưng nếu mất kinh trước 40 tuổi đi kèm với các dấu hiệu bốc hỏa, khô âm đạo thì có thể bạn đang trong giai đoạn tiền mãn kinh sớm. Đây là rối loạn cần can thiệp sớm để bảo vệ khả năng sinh sản nếu có nhu cầu sinh con.

Các bệnh lý khác

Các nguyên nhân như tiểu đường, bệnh thận mạn tính, u tuyến yên hoặc rối loạn ăn uống (biếng ăn tâm thần, cuồng ăn) cũng có thể khiến bạn không có kinh nguyệt. Một số trường hợp liên quan đến bệnh lý phụ khoa như viêm dính buồng tử cung, u xơ tử cung…

1 tháng không có kinh nguyệt có nguy hiểm không?

Khi nào là bình thường?

Với một người thường có chu kỳ đều đặn 28-32 ngày, việc trễ kinh trong vòng 7-10 ngày đôi khi vẫn được coi là bình thường, nhất là khi đang có thay đổi đột ngột trong sinh hoạt. Tuy nhiên, nếu không có kinh trong khoảng 1 tháng hoặc lâu hơn, cần theo dõi kỹ càng.

Khi nào nên lo lắng?

Bạn nên chú ý nếu hiện tượng mất kinh đi cùng với các triệu chứng bất thường như: đau bụng dữ dội, chóng mặt, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa, giảm cân nhanh chóng hoặc có tiền sử bệnh nội tiết. Đây có thể là biểu hiện của vấn đề phụ khoa cần can thiệp y tế.

Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản

Không rụng trứng đồng nghĩa với việc không có kinh nguyệt đều. Nếu kéo dài, điều này gây khó khăn lớn cho việc mang thai tự nhiên. Mất kinh do buồng trứng đa nang, tuyến giáp hay mãn kinh sớm đều ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản.

Dấu hiệu kèm theo khi không có kinh nguyệt 1 tháng cần lưu ý

Đau bụng dưới bất thường

Đau bụng dưới mà không kèm theo kinh nguyệt có thể liên quan đến thai ngoài tử cung hoặc u nang buồng trứng. Nếu đau dữ dội từng cơn kèm theo chóng mặt, nên thăm khám ngay để loại trừ các biến chứng nguy hiểm.

Ra khí hư bất thường

Khí hư có màu vàng, xanh, kèm mùi hôi hoặc có dạng vón cục là dấu hiệu viêm nhiễm phụ khoa. Khi đi kèm với biểu hiện không có kinh, cần loại trừ khả năng viêm cổ tử cung, viêm nội mạc tử cung hay các bệnh lây qua đường tình dục.

Thay đổi tâm trạng, tức ngực, mệt mỏi

Đây có thể là biểu hiện ban đầu của có thai hoặc cũng có thể do rối loạn hormone. Việc xét nghiệm hCG sẽ giúp xác định chính xác nguyên nhân của những biểu hiện này.

Cần làm gì khi 1 tháng không có kinh nguyệt?

Theo dõi các biểu hiện

Ghi nhận thời gian bắt đầu mất kinh, kèm theo các triệu chứng bất thường như đau bụng, đau đầu, khí hư, sốt hay chóng mặt. Điều này giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác hơn khi thăm khám.

Khi nào cần đi gặp bác sĩ?

Nên thăm khám nếu mất kinh kéo dài trên 6 tuần, không có kinh đều đặn trong 2-3 chu kỳ liên tiếp, hoặc xuất hiện dấu hiệu bất thường. Đặc biệt, nếu bạn đang dự định mang thai hoặc có các yếu tố nguy cơ tiền sử bệnh phụ khoa.

Các biện pháp kiểm tra

Bác sĩ sẽ chỉ định một số xét nghiệm như:
– Thử thai (nước tiểu hoặc máu)
– Siêu âm đầu dò âm đạo đánh giá buồng trứng, niêm mạc tử cung
– Xét nghiệm hormone nội tiết tố (FSH, LH, prolactin, estradiol)
– Kiểm tra chức năng tuyến giáp, insulin, androgen…

Kết luận

Không có kinh nguyệt 1 tháng là dấu hiệu không nên xem nhẹ, đặc biệt nếu đi kèm đau bụng, khí hư hoặc thay đổi sức khỏe toàn thân. Nguyên nhân có thể xuất phát từ mang thai, căng thẳng, rối loạn nội tiết cho đến các bệnh phụ khoa nghiêm trọng. Chủ động theo dõi dấu hiệu sớm và đi khám khi cần thiết giúp bạn bảo vệ sức khỏe sinh sản và điều trị hiệu quả các vấn đề tiềm ẩn.

Tham khảo:

[1] Hello Bacsi – https://hellobacsi.com/suc-khoe-phu-nu/suc-khoe-kinh-nguyet/1-thang-khong-co-kinh-nguyet/

[2] Hello Bacsi – https://hellobacsi.com/suc-khoe-phu-nu/suc-khoe-kinh-nguyet/bi-mat-kinh/

[3] Thai Hà Clinic – https://thaiha.net/cham-kinh-1-thang-co-sao-khong/

[5] Nhà thuốc Long Châu – https://nhathuoclongchau.com/bai-viet/tre-kinh-1-thang-co-sao-khong-70582.html

[9] Cleveland Clinic – https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/12083-amenorrhea

Bài viết của: Biên tập viên Drip Hydration

Xem thêm bài viết cùng tác giả